میزان مجازات جرم رشوه خواری بر اساس قیمتی است كه به عنوان رشوه دریافت شده است.
الف: مجازات مرتشی(كسی كه رشوه می گیرد)
1- اگر مالی كه به عنوان رشوه گرفته شده بیشتر از بیست هزار ریال نباشد شخصی مرتشی(كسی كه رشوه گرفته) به انفصال موقت از شش ماه تا سه سال و اگر مدیر كل یا همطراز یا بالاتر از مدیر كل باشد به انفصال دائم از مشاغل دولتی محكوم خواهد شد.
2- اگر مبلغ مال بیش از دویست هزار ریال باشد به یكسال تا سه سال حبس و جزای نقدی معادل قیمت مالی كه گرفته شده و انفصال موقت از شش ماه تا سه سال محكوم می شود و چنانچه در مرتبه مدیر كل یا همطراز یا بالاتر از مدیر كل باشد به انفصال دائم از مشاغل دولتی محكوم خواهد شد.
3- اگر مبلغ مال ی كه دریافت شد بیشتر از دویست هزار ریال تا یك میلیون ریال باشد مجازات مرتكب دو تا پنج سال حبس به علاوه جزای نقدی معدل قیمت مالی است كه گرفته است و انفصال موقت از خدمات دولتی به مدت شش تا سه سال و 74 ضربه شلاق محكوم خواهد شد. چنانچه مرتكب مرتبه مدیر كل یا همطراز یا بالاتر داشته باشد به جای انفصال موقت انفصال دائم از مشاغل دولتی می شود.
4- اگر قیمت مال گرفته شده بیشتر از یك میلیون ریال باشد مجازات مرتكب پنج تا ده سال حبس به علاوه جزای نقدی معادل مالی كه گرفته و انفصال دائم از خدمات دولتی و 74 ضربه شلاق میباشد. البته اگر مرتكب پایین تر از مدیر كل باشد بجای انفصال دائم به انفصال موقت محكوم خواهد شد.
ب- مجازات راشی(كسی كه رشوه میدهد):
كسی كه رشوه می دهد علاوه بر اینكه مال او ضبط می شود به حبس از شش ماه تا سه و یا تا 74 ضربه شلاق محكوم می شود.
نكته اول: هر گاه ثابت شود كه راشی(رشوه دهنده) برای حفظ حقوق قانونی خود ناچاز بوده تا رشوه بدهد تعقیب كیفری ندارد و پولی كه داده به او بازگردانده می شود.
نكته دوم: اگر راشی (رشوه دهنده) قبل از اینكه جرم كشف شود مامورین را از وقوع جرم آگاه كنند مال او به نفع دولت ضبط نمی شود. و از بعد از كشف جرم و در زمان تعقیب با اقرار خود كار تعقیب مرتشی(رشوه گیرنده) را آسان كند نصف مالی كه به عنوان رشوه پرداخته به او باز گردانده میشند.
نكته سوم: همانطور كه مشاهده كردیم رشوه زمانی رخ می دهد كه مرتشی (رشوه گیرنده) از مامورین و مستخدمین دولتی یا عمومی غیر دولتی مانند شهرداری ها باشد خواه رسمی باشند یا استخدام پسمانی یا ممكن است شورای شور یا روستا باشند. بنابراین پول دادن به یك نفر در شركت خصوصی رشوه محسوب نمی شود.
نكته مهم: شخصی كه رشوه می گیرد باید برای همان سازمانی باشد كه رشوه دهنده در آن سازمان مشكلی دارد برای مثال كسی كه میخواهد برای تغییر شناسنامه خود رشوه بدهد اگر برود به مامور شهرداری رشوه بدهد تا كار او انجام شود این عمل مشمول قانون رشوه نیست ولی اگر به مامور ثبت احوال برای تغییر شناسنامه خود رشوه می داد عملش جرم رشوه(ارتشاء) بود.