مواردی که شخص مجرم شناخته نمی شود و یا اگر مجرم شناخته می شود مجازات نمی گردد.( عوامل رافع مسئولیت کیفری اشخاص):
در بعضی از موارد شخص مرتكب جرم می گردد ولی به خاطر كمی سن یا نداشتن قوه عقلانی و یا عوامل دیگر مجازات نمی شود ولی خساراتی كه وارد كرده است را باید بپردازد. که در حقوق جزا به آنها عوامل رافع مسئولیت کیفری گویند.
در بعضی از موارد دیگر شخص نه مجازات می شود و نه خسارات وارده را می پردازد که در حقوق جزا به آنها عوامل موجهه جرم گویند مثل دفاع مشروع.