طبقه بندی موضوعی

جرم سرقت تعزیری

سرقت تعزیری كه مجازات آن حبس و شلاق می باشد به انواع مختلف تقسیم می شود یعنی اگر سرقت در شب باشد و افراد بیشتر از دو نفر باشد و غیره مجازات سنگین ترست و اگر این شرایط باشد مجازات سبك تر است در زیر سرقت تعزیری را بنابر مجازات آنها تقسیم بندی می كنیم:

1- سرقت تعزیری كه مجازات آن پنج تا بیست سال حبس و تا 74 ضربه شلاق می باشد زمانی سارق به پنج تا بیست سال حبس و 74 ضربه شلاق محكوم می شود كه سرقت سرقت حدی نباشد و تمام شرایط زیر را داشته باشد.

الف- سرقت در شب واقع شده باشد.

ب- سارقین دو نفر یا بیشتر باشند.

ج- یك یا چند نفر از آنها حامل سلاح ظاهر یا مخفی بوده باشند.

د- از دیوار بالا رفته یا حرز (محل نگهداری مال) را شكسته یا كلید ساختگی به كاربرده یا اینكه عنوان یا لباس مستخدم(مامور) دولت را اختیار كرده یا در جایی كه محل سكنی یا مهیا برای سكنی (زندگی كردن) یا توابع آن است سرقت كرده باشد.

ه- در ضمن سرقت كسی را آزار و یا تهدید كرده باشد.

بنابراین اگر پنج شرطی كه در بالا گفته شد جمع باشد شخص به 5 تا 20 سال حبس و تا 74 ضربه شلاق محكوم می شود به طور مثال اگر یك نفر در شب به اتفاق دو نفر یا بیشتر با سلاح از دیوار خانه ای بالا بروند و در زمان سرقت افراد آن خانه را آزار و اذیت كنند اگر دستگیر شوند به 5 تا 20 سال حبس محكوم می شوند.

2- سرقت تعزیری كه مجازات آن سه ماه تا ده سال حبس و 74 ضربه شلاق می باشد.

هر گاه سارق در حال سرقت طرف مقابل را مورد آزار و اذیت قرار دهد یا با اسلحه مرتكب سرقت شده باشد قاضی می توانند او را از سه ماه تا 10 سال به حبس و 74 ضربه شلاق محكوم نماید بنابراین كافی است سارق یكی از این دو شرط را داشته باشد یعنی یا در ضمن سرقت مرتكب آزار و اذیت شود یا با اسلحه مرتكب سرقت شود به مجازات مذكور محكوم می شود.

3- سرقت تعزیری كه مجازات آن سه تا پانزده سال حبس و شلاق تا 74 ضربه می باشد . هر كس در راه ها به هر نحو مرتكب راهزنی شود در صورتی كه محارب شناخته نشود به سه تا پانزده سال حبس و شلاق تا 74 ضربه محكوم می شود.

توضیح : اگر سارق مسلح و راه زن با اسلحه امنیت مردم یا جاده را به هم بزند و باعث ترس و وحشت شود محارب است. مجازات محارب طبق قانون یا قطع دست راست و پای چپ است یا نفی بلد(تبعید) یا قتل(كشتن) و یا به صلیب آویختن است.

بنابراین اگر شخص راهزن محارب شناخته شود به مجازات محارب محكوم می شود ولی اگر محارب شناخته نشود به حبس از سه سال تا پانزده سال و 74 ضربه شلاق محكوم خواهد شد.

4- سرقت تعزیری كه مجازات آن پنج تا پانزده سال حبس و شلاق تا 74 ضربه می باشد:

هرگاه سرقت در شب باشد و سارقین دو نفر یا بیشتر باشند و لااقل یك نفر از آنها حامل سلاح ظاهر یا مخفی باشد مجازات آنها پنج تا پانزده سال حبس و شلاق تا 74 ضربه می باشد.

بنابراین سه شرط برای مجازات 5 تا 15 سال حبس وجود دارد 1. سرقت در شب باشد 2.دو نفر یا بیشتر باشند 3. یكی از سارقان داری سلاح باشد(چه سلاح گرم و چه سلاح سرد) با جمع این سه شرط  مرتكبین به مجازات مذكور خواهند رسید(شامل سلاح تقلبی نمی شود).

5- سرقت تعزیری كه مجازات آن شش ماه تا سه سال حبس و شلاق تا 74 ضربه می باشد . هر گاه سرقت شرایط سرقت حدی نباشد و فقط یكی از شرایط زیر را داشته باشد به حبس از شش ماه تا سه سال محكوم می شود.

الف- سرقت در جایی كه محل سكنی (زندگی) یا آماده برای سكنی(زندگی) یا در محل های عمومی از فبیل مسجد و حمام و غیر اینها واقع شود.

ب- سرقت در جایی واقع شده كه بواسطه درخت و یا بوته یا نرده محرز بوده و سارق حرز را شكسته باشد.

ج- سارقین دو نفر یا بیشتر باشند.

د- سرقت در شب واقع شده باشد.

و- سارق مستخدم (نوكر) بوده و مال مخدوم(كسی را كه به او خدمت می كند) را بدزد یا اگر به همراه مخدوم خود به جایی رفته است مال دیگری را بدزدد.

ه- هرگاه اداره كنندگان هتل و مسافرخانه و كاروانسرا و به طور كلی كسانی كه به خاطر شغل آنها اموالی در دسترس آنان است تمام یا قسمتی از آن را مورد دستبرد قرار دهند.

بنابراین اگر سرقت فقط یكی از این 6 شرطی را كه بیان نمودیم داشته باشد سارق به مجازات حبس از شش ماه تا سه سال حبس و شال ق تا  74 ضربه محكوم می شود.

6- مجازات كیف زنی و جیب بری: هر كس مرتكب ربودن مال دیگری از طریق كیف زنی و جیب بری و مانند آن شود به حبس از یك تا پنج سال و تا 74 ضربه شلاق محكوم می شود.

7- سرقت وسایل و ابزار مربوط به تاسیساتی كه مورد استفاده عمومی باشد:

هر گاه كسی وسایل و متعلقات مربوط به تاسیسات مورد استفاده عمومی كه به هزینه دولت یا با سرمایه دولت یا سرمایه مشترك دولت و بخش غیر دولتی یا به وسیله نهادها و سازمان های عمومی غیر دولتی (مانند شهرداری ها) یا موسسات خیریه ایجاد یا نصب شده مانند تاسیسات بهره برداری آب و برق و گاز و تلفن و مانند اینها را سرقت نماید به حبس از یك تا پنج سال محكوم می شود. اگر سارق از كاركنان سازمانهای مربوطه باشد به حداكثر مجازت مقرر(یعنی پنج سال حبس) محكوم می شود. برای مثال اگر كسی لوله آب یا كابل برق یا تلفن را كه نصب شده است را بدزدد به مجازات مذكور محكوم خواهد شد.

8- استفاده غیر مجاز از آب و برق و تلفن و گاز: هر كس بدو ن پرداخت حق انشعاب و گرفتن انشعاب آب و برق و گاز و تلفن، استفاده غیر مجاز از آب و برق و گاز و تلفن نماید علاوه بر جبران خسارت وارده تا سه سال حبس محكوم می شود. برای مثال اگر شخصی بدون اینكه برای گرفتن امتیاز انشعاب برق از سیمهای كابل كوچه برق بگیرد یا از لوله های آب بدون پرداخت حق انشعاب لوله ای به داخل منزل بكشد به مجازات تا سه سال حبس محكوم می شود.

9- سرقت با مجازات كم (سرقت ساده) : در 8 مورد بالا سرقتها با مجازاتهای سنگین تری بود كه دارای شرایط خاص بود برای مثال سرقت در شب و حمل سلاح و دو نفر بیشتر بودن مجازات سرقت را سنگین تر می نمود. حال اگر سرقتی بدون آن شرایط و خارج از 8 موردی كه بیان شد اتفاق افتد سارق به سه ماه و یك روز یا دو سال و تا 74 ضربه شلاق محكوم می شود. برای مثال هر گاه یك نفر در روز موتوری را بدون اسلحه و بدو اینكه كسی را آزار و اذیت كند از كنار خیابان بدزدد چون شرایطی كه در 8 مورد سرقتی كه گفتیم وجود ندارد سارق به حبس از سه ماه و یك روز تا دو سال حبس محكوم می شود.

10- تحصیل یا مخفی یا قبول یا معامله كردن مال مسروق(مال دزدی):

هر كس با علم و اطلاع به اینكه مال در نتیجه ارتكاب سرقت به دست آمده است آن را به هر نحو به دست آورد یا مخفی یا قبول كند یا مورد خرید  و فروش و معامله قرار دهد به حبس از شش ماه تا سه سال و تا 74 ضربه شلاق محكوم خواهد شد.

اگر متهم معامله اموال مسروقه(دزدی) را حرفه خود قرار داده باشد  به حداكثر مجازات یعنی 3 سال حبس و 74 ضربه شلاق محكوم خواهد شد.

11- دخالت یا تصرف در اموالی كه توقیف شده است:

اگر كسی با علم در اشیاء و اموالی كه توسط مقامات دارای صلاحیتدار مانند مقامات قضایی توقیف شده است بدون اجازه دخالت یا تصرفی نماید هر چند مداخله كنند مالك آن باشد به حبس از سه ماه تا یك سال محكوم می شود.

12- ساخت كلید یا هر نوع وسیله ای برای ارتكاب جرم :

هر كسی یا علم و عمد برای ارتكاب جرمی اقدام به ساخت كلید یا تغییر آن نماید یا هر نوع وسیله ای برای ارتكاب جرم بسازد، یا تهیه كند به حبس از سه ماه تا یك سال  و تا 74 ضربه شلاق محكوم خواهد شد.

13- ربودن مال دیگری بدون اینكه عمل او سرقت باشد:

هر كسی مال دیگری را برباید و عمل او مشمول عنوان سرقت نباشد به حبس از شش ماه تا یك سال محكوم خواهد شد.