طبقه بندی موضوعی

افراد دارای تابعیت مضاعف

در برخی موارد ، افراد دارای دو تابعیت می شوند. حقوق و تكالیف این افراد از مهمترین مباحث تابعیت مضاعف می باشد كه به شرح زیر بررسی می گردد:

1- مواردی كه افراد دارای تابعیت مضاعف می شوند:

1-1- تابعیت مضاعف در اثر ازدواج:  اگر زن و مردی كه تبعه دو دولت هستند با هم ازدواج كنند ، اگر قانون دولت شوهر تابعیت خود را بر زن تحمیل كند و بر طبق قانون دولت زن هم تابعیت زن پس از ازدواج هم باقی بماند ، زن دارای دو تابعیت می شود، تابعیت دولت خودش وتابعیت دولت شوهرش .

1-2- تابعیت مضاعف در اثر اقدام دولتها: برخی دولتها سیستم خون را در تابعیت پذیرفته اند ، یعنی فرزندان متولد از اتباع خود را در هر جای دنیا كه باشند ، تبعه خود محسوب می كنند. و برخی دیگر سیستم خاك را می پذیرند، یعنی هر فردی را كه در كشورشان متولد شود ، تبعه خود محسوب می كنند . این امر باعث می شود كه برخی افراد دارای دو تابعیت شوند . مثلا طبق قانون ایران ، هر فردی كه از پدر ایرانی متولد شود ، در هر كجای دنیا كه متولد شود ، ایرانی محسوب     می شود . طبق قانون آمریكا هر فردی كه در خاك آمریكا متولد شود ، تبعه این دولت محسوب می شود. پس اگر یك ایرانی در آمریكا ساكن شود و دارای فرزند شود ، فرزند او هم ایرانی است و هم آمریكایی .

2- حقوق و تكالیف افراد دو تابعیتی: اگر یك ایرانی دارای دو تابعیت باشد ( تابعیت ایرانی و یك تابعیت خارجی ) ، بررسی حقوق و تكالیف او در ایران و خارج متفاوت است .

2-1- حقوق فرد دو تابعیتی در ایران:  اگر فرد دو تابعیتی بخواهد در ایران حقوق و تكالیف خود را اعمال كند ، او تبعه ایران محسوب می شود و قوانین ایران بر او حاكم است. مثلا احكام ازدواج، طلاق ،ارث، وصیت، خدمت سربازی و حق خرید وفروش اموال غیرمنقول(خانه،زمین،مغازه و...) در مورد او تابع قانون ایران است. حق رای دادن و شركت در انتخابات را دارد و حق انتخاب شدن به نمایندگی مجلس ، وزارت، ریاست جمهوری و... را خواهد داشت .

2-2- حقوق فرد دو تابعیتی در خارج از كشور: اگر ایرانی در خارج از ایران بخواهد حقوق و تكالیف خود را اعمال كند، اگر در كشوری كه تبعه آن است ساكن باشد ( مثلا فردی تابعیت ایران و هلند را دارد و ساكن هلند است) قوانین كشور هلند بر او حاكم است .